محاسبه طول نوار تیپ

مقدمه

محاسبه طول مناسب نوار های تیپ یک مزرعه، علاوه بر بررسی های فنی و مسایل هیدرولیکی (که توسط طراح پروژه انجام می شود)، عواملی نظیر شیب زمین، بافت خاک و فاصله قطره چکان های روی نوار تیپ (با تعداد خروجی های آب) نقش دارند. جدول شماره 1 طول مناسب نوار های تیپ را براساس عوامل فوق پیشنهاد می دهد. همانطور که ملاحظه می شود در تعیین طول مناسب تیپ، ابتدا باید بافت خاک مزرعه مشخص باشد. هم چنین قبلاً هم اشاره شد در بافت های مختلف خاک، فواصل مناسب قطره چکان نیز انتخاب می گردند که در جدول شماره 1 در قالب یک ستون واحد آورده شده است. علاوه بر این، نیاز است که شیب زمین و جهت قرارگیری تیپ بر روی زمین از لحاظ هم راستایی با شیب غالب مزرعه تعیین گردد.

شیب زمین در انتخاب طول مناسب نوار تیپ

محاسبه طول نوار تیپ ها چنانچه نوار های تیپ در خلاف جهت شیب زمین و یا اصطلاحاً در سر بالایی قرار بگیرند، دارای شیب مثبت و چنانچه هم جهت با شیب زمین و یا اصطلاحاً در سرپایینی قرار بگیرند، دارای شیب منفی خواهند بود. بدیهی است که شیب منفی می تواند تاثیر فزاینده داشته و به افزایش طول مجاز تیپ کمک کند و بر عکس، شیب مثبت تیپ، طول مجاز را کاهش خواهد داد.

آموزش نحوه کار با جدول

به عنوان مثال برای یک مزرعه با بافت خاک متوسط (لومی) که زمین نیز فاقد شیب باشد (مسطح)، طول مناسب نوار تیپ بین 85 تا 113 مر خواهد بود. چنانچه در همین مزرعه، زمین شیب دار باشدو در بخش هایی از مزرعه بخواهیم نوار تیپ را در سربالایی قرار دهیم (شیب مثبت)، طول مناسب تیپ به 62 تا 94 متر کاهش خواهد یافت. به طور مشابه، طول مناسب تیپ در سرازیری های این مزرعه به 105 تا 127 متر قابل افزایش خواهد بود.

رعایت این نکته بسیار مهم است

توجه شود که حداکثر شیب زمین برای اجرای سیستم آبیاری تیپ در حدود یک درصد ( یا 10 در هزار) است که در صورت بیش تر شدن از این حد، می تواند باعث غیر یکنواختی توزیع فشار در نقاط مختلف مزرعه و در نهایت، باعث غیر یکنواختی دبی خروجی از روزنه ها و پخش آب در مزرعه گردد.