زیتون یک گونه بسیار مقاوم بوده که میتواند خود را با شرایط نامساعد آب و هوایی و خاکی سازگار نماید. کشور های اسپانیا، ایتالیا، مراکش، ترکیه، یونان و الجزایر تولیدکنندگان عمده زیتون در دنیا هستند. زیتون گیاهی نیمه گرمسیری می باشد و در مناطقی که خطر یخبندانهای شدید زمستانه وجود نداشته باشد میتوان اقدام به کاشت آن نمود. همیشه سبز بوده و برگ های آن هر 2 تا 4 سال یکبار خزان میکنند درصورتیکه همه ساله برگ های جوان روی شاخه ظاهر میگردند. در مناطقی بهترین عملکرد و بهترین کیفیت را خواهد داشت که دارای زمستانهای معتدل و تابستانهای گرم و خشک و طولانی باشند در این شرایط میوهها امکان رسیدن پیدا میکنند. زیتون درختی نیمه گرمسیری بوده بنابراین به یخبندانهای شدید حساس است. دمای این حساسیت در دورههای مختلف رشد گیاه فرق میکند. اگر درجه حرارت هوا در دوره استراحت گیاه بهتدریج کاهش یابد حتی اگر به 13- درجه سانتیگراد هم برسد خسارت واردشده به درخت قابلتوجه نخواهد بود اما اگر در همین زمان درجه حرارت بهطور ناگهانی کاهش یابد ممکن است به نابودی گیاه منجر گردد. همچنین شاخههای بارده درخت در درجه حرارت 5- سانتیگراد ممکن است از بین برود.
خاک مناسب کشت زیتون
درخت زیتون در اکثر خاکها سازگار و قابل کشت است اما بهترین نوع خاک برای کشت زیتون خاک سبک رسی، شنی با زهکش کافی و عمیق میباشد و بهترین pH برای درخت زیتون در محدوده 8-7 میباشد. با توجه به اینکه بخش عمده ریشههای درخت زیتون تا عمق ۷۰ سانتیمتری سطح خاک رشد میکنند، عمق مفید خاک نباید کمتر از ۸۰ سانتیمتر باشد.
آبیاری درخت زیتون
زیتون بهعنوان گیاهی مقاوم به خشکی شناخته میشود اما بازدهی اقتصادی مناسب زمانی حاصل میشود که برای هر هکتار زیتون بهطور خالص حدود 4000 مترمکعب آب تأمین شود این میزان در مناطقی که میزان تبخیر و تعرق زیاد است به 5500 تا 6000 مترمکعب میرسد. کاشت دیم زیتون نیز در مناطقی که بین 400 تا 600 میلیمتر بارندگی سالیانه با پراکنش مناسب داشته باشد عملی خواهد بود. آبیاری زیتون از طریق روشهای سطحی و تحتفشار امکانپذیر است. آبیاری نشتی، کرتی، بارانی و قطرهای ازجمله روشهای آبیاری درخت زیتون است. آبیاری قطرهای نسبت به سایر آبیاریها برای تولید محصول زیتون خوراکی در کشت گسترده بهترین نتیجه را نشان داده است.
تغذیه و کوددهی زیتون
درختان زیتون به نیتروژن، پتاسیم، منیزیم و بور بیشتر از سایر عناصر نیاز دارند. تغذیه و کوددهی درختان زیتون معمولاً در 5 مرحله اصلی انجام میگیرد:
مرحله اول) متورم شدن جوانهها
در این مرحله کودهایی حاوی منیزیم، بور بالا و کودهایی مانند آمینواسید توصیه میشود.
مرحله دوم) قبل از گلدهی
نیتروژن ضروریترین عنصر برای رشد رویشی و تولید گل و تشکیل میوه است. این عنصر احتمالاً بهصورت غیرمستقیم روی پدیده تناوب باردهی درختان زیتون تأثیر میگذارد. کودهای کامل مانند 20-20-20 و کودهای حاوی نیتروژن در این مرحله استفاده میشود.
مرحله سوم) سفت شدن هسته میوه
قابلیت دسترسی به عناصر نیتروژن، پتاسیم و فسفر خاک در تمام طول دوره رویشی درخت زیتون ضروری است. بااینحال نیاز به نیتروژن از بهار تا اوایل مراحل رشد و نمو میوه و نیز مرحله سخت شدن هسته (از اواخر تیر تا اواخر مرداد) بیشتر است.
مرحله چهارم) رسیدن میوه
در این مرحله از رشد میوه، عنصر پتاسیم مهمترین ماده موردنیاز گیاه است. برای به حداکثر رساندن عملکرد و کیفیت میوه کوددهی منظم پتاسیم ضروری است. کودهای کامل و اسید هیومیک از جمله کودهایی است که در این مرحله توصیه میشود.
مرحله پنجم) پس از برداشت