
تغذیه کلزا یکی از شرایط اساسی کشت است که در این مقاله به صورت کامل به آن پرداخته می شود.
شاخصه اصلی کلزا یا کانوا، از مهم ترین گیاهان روغنی در جهان، سطح پایین اسید اروسیک است. اسید اروسیک نوعی اسید غیر مفید از نظر تغذیه ای محسوب میشود. بذر کلزا علی رغم ریز بودن 43 درصد روغن و 21 درصد پروتئین و 36 درصد مواد نشاسته ای و قندی دارد. این گیاه با خواص ویژه ای که دارد، گیاهی بسیار مفید در تناوب با گندم برای حفظ پایداری تولید و کنترل آفات و بیماری ها محسوب می شود.
شرایط رشد و تغذیه کلزا
به طور کلی کلزا در ایران به دو صورت دیم و آبی کشت می شود. از آنجا که کلزا داراي تیپ رشد پاییزه، بهاره و بینابیني است، کشت آن در اقلیم هاي مختلف امکان پذیر است. در مناطقی که میزان متوسط بارندگی طی دوره رشد حدود 300 تا 400 میلی متر باشد، عملکرد مناسبی می دهد. مقدار آب مورد نیاز کلزا به این عوامل بستگی دارد:
- اقلیم
- نوع رقم
- عملکرد مورد انتظار
- مدیریت گیاهی.
کلزا برای رشد در دو مرحله جوانه زنی رشد و توسعه به دماهای مناسبی نیاز دارد. دمای مناسب در مرحله جوانه زنی 15 تا 20 درجه سانتی گراد و در مرحله رشد و توسعه گیاه 20 تا 25 درجه سانتیگراد است.
بهترین خاک برای کشت کلزا خاک های با بافت متوسط لوم و لومی رسی است که دارای زهکشی مناسب و pH بین 5/5 تا5/7 باشد. از نظر مقاومت به شوری، کلزا در ردیف گیاهان نسبتا مقاوم قرار دارد و آستانه خسارت آن در حدود 5 تا 7 دسي زیمنس بر متر است.
برنامه ریزی و روش های مناسب آبیاری کلزا
یکنواخت سبز شدن در زمان کاشت تحت تأثیر نوع خاک، مدت آب ماندگی و نوع روش آبیاری قرار می گیرد. بذر کلزا نسبت به دیگر گیاهان زمستانه مانند گندم و جو کوچک تر است و با مشکات بیشتری برای سبز شدن مواجه خواهد شد و به همین دلیل عمق کاشت نباید از 2 سانتی متر بیش تر باشد.
بهتر است در خاک های سنگین برای جلوگیری از آب ماندگی و سله بستن از روش کاشت به صورت جوی-پشته یا از روش آبیاری بارانی به صورت متناوب و با مقادیر کم استفاده شود. براي ایجاد سبز یکنواخت که یکي از عوامل اصلي تولید است، بذر کلزا در هنگام کاشت باید رطوبت کافي جذب کند. آبیاری کلزا از زمان تکمیل گیاهچه ای شروع می شود.
در این مرحله، خصوصاً در خاک هایی که بافت سنگین دارند، برای جلوگیری از سله بستن، آبیاری باید سبک و با فواصل کم انجام گیرد تا گیاه به طور کامل سبز شود. به طور کلی روش های آبیاری نواری و بارانی روش هایی است که به منظور آبیاری کلزا متداول و موثر میباشد. نیاز آبی کلزا در مراحل مختلف رشد در جدول زیر بیان شده است:
برنامه تغذیه کلزا
1) مرحله پیش کشت
مقدار کودهای توصیه شده برای یک هکتار می باشد. | |||
---|---|---|---|
زمان مصرف | نام کود | مقدار مصرف | روش مصرف |
پیش کشت | پلت مرغی Manure | 1000 کیلوگرم | مخلوط در خاک |
کمپوست گاوی Manure | 1000 الی 2000 لیتر | ||
میکرو معدنی | 150 کیلوگرم | ||
هیومیک اسید گرانول ناسیکو | 400 کیلوگرم | ||
Nasiko 10 10 10 | 200 کیلوگرم |
2) مرحله کاشت بذر (بذرمال)
مقدار کودهای توصیه شده برای یک هکتار می باشد. | |||
---|---|---|---|
زمان مصرف | نام کود | مقدار مصرف | روش مصرف |
بذرمال | آمینو روی 17% | 2 لیتر | برای 200 کیلو بذر |
هیومیک اسید پودری | 1 کیلو |
3)مرحله رشد رویشی:
مقدار کودهای توصیه شده برای یک هکتار می باشد. | |||
---|---|---|---|
زمان مصرف | نام کود | مقدار مصرف | روش مصرف |
رویشی | نیترو مکس سپتا | 5 الی 7 لیتر | آبیاری |
هیومیک اسید پودری غنچه | 6 کیلوگرم | آبیاری | |
میکرو غنچه | 10 لیتر | آبیاری | |
سولفور 50 سپتا | 5 الی 7 لیتر | آبیاری | |
Septa NPK 10 52 10 | 10 الی 15 کیلوگرم | آبیاری |
4)مرحله رشد زایشی:
مقدار کودهای توصیه شده برای یک هکتار می باشد. | |||
---|---|---|---|
زمان مصرف | نام کود | مقدار مصرف | روش مصرف |
زایشی | فروت ست سپتا | 2 الی 3 لیتر در هزار لیتر آب | محلول پاشی |
Septa PK | 2 الی 3 لیتر در هزار لیتر آب | محلول پاشی | |
میکرو مکس سپتا | 2 الی 3 لیتر در هزار لیتر آب | محلول پاشی | |
سیلیس پتاسیم غنچه | 3 الی 5 لیتر در هزار لیتر آب | محلول پاشی | |
سولفور 50 سپتا | 5 الی 7 لیتر | آبیاری |