فروشگاه آرکا سازه | آموزش و خرید آنلاین لوازم آبیاری
نویسنده: نگار سادات موسویان 
آبیاری زمستان با سرد شدن هوا و در فصل نیاز آبی گیاهان کاهش پیدا کرده اما آبیاری منظم درختان در تمام فصول نکته‌ای مهم است که باید به آن توجه شود. برخی تصور می‌کنند چون در فصل زمستان هوا سرد است و درختان به خواب زمستانه می‌روند؛ پس دیگر نیازی به آبیاری ندارند. درحالی‌که یکی از آسیب‌های شایعی که درختان در معرض آن قرار می‌گیرند، کم‌آبی زمستانی است. در اثر آسیب زمستانی ممکن است درختان در بهار طبیعی به نظر برسند اما در تابستان از بین می‌روند.
چرا آبیاری زمستانه اهمیت دارد؟
در زمستان باوجود اینکه گیاهان به خواب زمستانی می‌روند اما زنده‌اند و به فعالیت خود ادامه داده و برای فعالیت به آب و اکسیژن نیاز دارند. از سوی دیگر در فصول سرد، آب مانند یک عایق برای خاک و درختان عمل کرده و باعث مقاوم شدن درختان در سرما می‌گردد. آبی که در خاک و ریشه گیاهان وجود دارد در روز مانند یک جاذب حرارتی عمل کرده و گرما را در خود ذخیره می‌کند. در هنگام شب و با افت دما این گرمای ذخیره‌شده باعث گرم‌تر شدن ریشه و اطراف گیاه نسبت به سایر قسمت‌ها می‌شود. ازاین‌رو در شب از یخ‌زدگی درختان جلوگیری می‌کند.
چه زمانی آبیاری زمستانه را انجام دهیم؟
تا زمان سرد شدن هوا و حدود اواخر آبان یا اوایل آذرماه آبیاری به روال قبل و به‌طور منظم باید انجام گیرد. با سردتر شدن هوا و نزدیک شدن دمای هوا به صفر، آبیاری کمتر و بسته به شرایط آب و هوایی به ماهانه ۱ تا ۲ بار می‌رسد. در مناطق گرم و خشک ماهانه ۲ بار و در مناطق سردسیر که بارش‌های جوی کم است ماهانه ۱ مرتبه، همچنین در مناطقی که درختان در معرض بادهای خشک قرار دارند آبیاری باید بیشتر انجام شود.
در فصل زمستان در اوایل روز که هوا خیلی سرد نیست و دمای هوا بالاتر از 4 درجه سانتی‌گراد باشد بهترین زمان برای آبیاری است. کشاورزان و باغداران از یخ آب به روش غرقابی برای اطمینان از تأمین سلامت خاک و درخت خود استفاده می‌کنند. بدین ترتیب که قبل از یخ زدن خاک آن را با آب اشباع می‌کنند. این کار روز قبل از رسیدن دما به زیر صفر انجام می‌شود. استفاده از یخ آب زمستانه در از بین بردن آفات، لارو حشرات، قارچ‌ها و باکتری‌های مضر بسیار حائز اهمیت است.
بعدازاینکه زمین با برف پوشیده شد و بارندگی‌ها کاهش یافت، آبیاری درختان در زمستان به‌صورت 2 بار در ماه انجام می‌گیرد. اگر منطقه زندگی درختان شما دارای بارش‌های مناسب زمستانی است، می‌توان آبیاری را به 1 بار در ماه کاهش داد. این عمل باید تا اواسط اسفند و با توجه به درجه حرارت منطقه ادامه پیدا کند.
سیستم آبیاری قطره‌ای در زمستان
نگهداری از سیستم های آبیاری قطره‌ای در فصل زمستان اهمیت ویژه‌ای دارد:
-سیستم را خاموش کنید و وسایلی از قبیل فشارسنج، شیر جلوگیری از برگشت جریان، پمپ تزریق کود، پمپ و… را از سیستم جدا کرده و به داخل منتقل نمایید. پیش از این باید کلیه شیرها و اتصالات باز شود تا سیستم کاملاً تخلیه شود. لوله‌ها، اتصالات و قطره‌چکان‌ها به‌تنهایی در اثر انجماد آسیب نمی‌بینند، اما اگر در آن‌ها آب باقی بماند، ممکن است دچار ترک‌خوردگی و شکستگی شوند.
-خطوط باز را مسدود کرده و در طول زمستان هرگز خطوط را باز نگذارید. پس از تخلیه شدن خطوط حتماً تمام اتصالات انتهایی ببندید اما بایستی به این نکته توجه کرد که این درپوش‌ها را شل ببندید تا در صورت لزوم امکان تخلیه مجدد وجود داشته باشد. هرگز در طول زمستان خطوط سیستم را باز نگذارید زیرا امکان ورود حشرات، جانوران و آشغال به داخل آن‌ها وجود دارد.
-از پوشش استفاده کنید. از پوشش گیاهی و شاخ و برگ گیاهان و مالچ برای پوشش روی لوله‌ها و اتصالات برای جلوگیری از یخ‌زدگی سیستم استفاده کرد.
– زمان راه‌اندازی مجدد سیستم برای فصل زراعی جدید، اطمینان حاصل نمایید تا همه درپوش‌های انتهایی محکم باشند. سیستم را از هرگونه نشت احتمالی بررسی نمایید. از باطری‌های جدید برای تایمرها استفاده کنید و در صورت وجود قطعات آسیب‌دیده آن‌ها را تعویض کنید.
نکات مهم آبیاری زمستانه
– پاشیدن مالچ در سطح خاک از یخ زدن ریشه و خاک جلوگیری می‌کند.
– فصل زمستان زمان مناسبی برای آبیاری عمیق و شستشو و اصلاح خاک‌های شور است.
– آبیاری باید منظم و عمقی باشد. بیشتر درختان به‌اندازه ارتفاع خود در خاک ریشه می‌دوانند. بنابراین در آبیاری باید به عمق آبیاری توجه داشت.
– درختان سوزنی‌برگ و درختانی که در فصل زمستان برگ‌های سبز دارند نسبت به سایر درختان که برگی ندارند به آب بیشتری در زمستان نیاز دارند.
– آبیاری نباید بیش از اندازه انجام شود. آبیاری زیاد موجب ماندابی شدن خاک شده و اکسیژن کافی به ریشه نمی‌رسد و در نتیجه ریشه می‌پوسد.
– در هنگام وزش بادهای خشک زمستانه نباید آبیاری انجام شود.
– از پاشیدن آب بر روی شاخ و برگ درختان جدا خودداری کنید.
– اگر مکان باغ شما در منطقه بادخیز قرار دارد ممکن است درختان به آب بیشتری نیاز داشته باشند.
– درختان جوان و درختچه‌های تازه کاشته شده بیشتر در معرض سرمازدگی قرار دارند. اطمینان حاصل کنید که قبل از فصول سرما به مقدار کافی سیراب شده باشند.
