برنامه کامل تغذیه و آبیاری درخت خرما

خرما به‌عنوان دومین محصول باغی کشور شناخته‌شده و کشور ما در رتبه چهارم تولید خرمای جهان قرار گرفته است. درخت خرما، گیاهی تک‌لپه‌ای و گرمسیری از تیره نخل‌هاست و بیشتر در مناطق جنوبی کشور کشت می‌شود. گیاه خرما درختی راست قامت است که ارتفاع آن به 10 تا 20 متر می‌رسد و تنه خرما از بقایای به‌جامانده از غلاف برگ‌ها به وجود می‌آید. درخت نخل به شرایط دمایی بالا و رطوبت هوای کم برای رسیدن میوه‌هایش نیاز دارد. رشد درخت نخل در دمای مداوم 10 درجه سانتی‌گراد و بالاتر صورت گرفته و در دماهای کمتر، رشد آن متوقف می‌شود. برای رسیدن کامل میوه، تابستان باید هوا گرم و خشک باشد. به طور کلی دمای ایده آل برای کشت خرما 25-32 درجه سانتی‌گراد است.

خاک مناسب کشت خرما

خرما، دارای ریشه افشانی است که تا عمق خاک نفوذ می‌کند. درخت خرما با هر نوع خاکی سازگار است و از صفات بارز آن پایداری بسیار زیاد در برابر شوری است. این گیاه در هر نوع خاک از شنی تا خاک‌های سنگین رسی که نیازهای اولیه و معدنی جهت استقرار نخل را فراهم کند، قابل رشد است. اما در خاک‌های بسیار سبک و بسیار سنگین و با شوری بالا توصیه نمی‌شود. خاک با شوری کمتر از ۴ دسی زیمنس بر متر برای رشد این گیاه مناسب است.

آبیاری درخت خرما

درختان خرما از آن دسته درختان بسیار مقاوم به حساب می‌آیند. آب‌رسانی به درختان خرما هر چه زیادتر باشد، زیادتر و بهتر محصول خواهند داد. ولی با وجود این دلیل، تحمل نخل در مقابل بی‌آبی زیادتر از درختان دیگر می‌باشد. به طور کلی میزان رطوبت خاک و نیاز آبی گیاه باید با هم متعادل باشند تا حداکثر عملکرد ممکن حاصل شود و این موضوع در مورد خرما نیز صادق است. آب مورد نیاز درخت خرما بسته به منطقه، شرایط خاک و نوع رقم متفاوت است.

درخت خرما برای تولید یک کیلوگرم خرما، به حدود دو مترمکعب آب نیاز دارد. این امر بیانگر این است که نخل خرما با وجود سازگاری ظاهری به شرایط گرم و خشک، میانگین مصرف آبی بالاتری برای تولید یک کیلوگرم ماده خشک نسبت به سایر گیاهان دارد. اگرچه نخل خرما تحمل بالایی در مقابل شرایط نامساعد آب‌وخاک دارد، اما بهترین نخل‌ها و بیشترین مقدار محصول در خاک‌هایی که با آب شیرین آبیاری می‌شوند، حاصل می‌گردد. آبیاری نخلستان‌ها از روش‌های مختلفی از جمله کرتی، تشتکی، نیمه سطحی و روش‌های تحت‌فشار امکان‌پذیر است.

تغذیه و کوددهی درخت خرما

کوددهی درختان خرما در 8 مرحله از مراحل رشد انجام می‌گیرد:

1) در اواسط زمستان و پیش از مرحله رشد زایشی و بر اساس نیاز خاک کودهای اوره، فسفاته، پتاسه، کودهای حیوانی پوسیده و گوگرد از طریق روش چالکود به خاک افزوده می‌شود.

2) قبل از گرده‌افشانی: در این مرحله کودهای 20-20-20، هیومیک اسید، فروت ست و همچنین کودهای حاوی نیترات و پتاسیم توصیه می‌گردد. این کودها از طریق محلول‌پاشی و یا آبیاری اعمال می‌شود.

3) رشد زایشی: حدود دو هفته پس از گرده‌افشانی کود کامل 20-20-20 و کودهای حاوی کلسیم و به‌وسیله آبیاری به گیاه داده می‌شود.

4) فندقی شدن: کودهای NPK20-20-20 و کودهای گوگردی مناسب این دوره از رشد گیاه است.

5) یک ماه بعد از فندقی شدن نیاز به عناصر آهن، کلسیم، روی و پتاسیم می‌باشد بنابراین کودهایی حاوی این عناصر و به‌وسیله آبیاری و یا محلول‌پاشی توصیه می‌شود.

6) تغییر رنگ میوه: در این مرحله میوه‌ها شروع به قرمز شدن می‌کنند. کودهای کامل پتاس بالا و کودهای آمینوسورن و آمینواکتیو مناسب برای استفاده در این دوره هستند.

7) در شروع تبدیل‌شدن به رطب، کودهای هیومیک اسید، NPK پتاس بالا، آمینو سورن، آمینو اکتیو و… از جمله کودهایی است که در این مرحله توصیه می‌شود.

8) پس از برداشت محصول از نخلستان‌ها، کودهای نیترات و پتاسیم جهت تغذیه درختان و به‌صورت آبیاری افزوده‌شده و همچنین کودهای فروت ست و میکرو کامل نیز توصیه می‌گردد.